Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting

In de financiële rekening staat een verkorte weergave van de exploitatie onderdelen en de reserves en voorzieningen, zoals opgenomen binnen de programma's. Het is een toelichting op hoofdlijnen van het resultaat 2019. De programma's gaan uitvoerig in op de inhoudelijke en financiële verantwoording.

Aanvullende toelichting overzicht lasten en baten

Overhead
Conform de Notitie Overhead zijn de overheadkosten ‘centraal’ begroot. Daarbij kan overhead worden toegerekend aan grondexploitaties, investeringen en onderhoudsprojecten die ten laste van een voorziening worden gebracht.
De Gemeente Breda maakt van deze mogelijkheid gebruik. De overheadkosten (bestaande uit de loonkosten van de onder de definitie overhead vallende onderdelen en de bijbehorende bijkomende bedrijfsvoeringskosten en –opbrengsten) zijn centraal verzameld. Op basis van de verhouding tussen deze overhead en de direct toe te rekenen kosten is begrotingstechnisch een overheadopslagpercentage bepaald. Deze overheadopslag wordt naast de aan de specifieke onderwerpen toe te rekenen uren aan de genoemde posten doorbelast.

Per programma is onderstaand een summiere onderbouwing van het resultaat opgenomen. Voor een uitgebreide toelichting per thema wordt verwezen naar de programmaverantwoording.

Programma 1 Vitaal en Sociaal Breda
De afwijking ten opzichte van de begroting bedraagt € 2,7 miljoen positief. De effecten van de beheersingsmaatregelen in het sociaal domein werden in 2019 zichtbaar. Samen met positieve bijstelling van de rijksuitkering leiden deze maatregelen tot een positief resultaat in 2019. Dat is een sterkte verbetering ten opzichte van het negatief resultaat in 2018.
Het saldo over 2019 bestaat met name uit een positief saldo voor jeugd als gevolg van een hogere rijksuitkering van € 5,2 miljoen en incidentele nakomende lasten over 2015-2018 van € 1,5 miljoen. Maatwerkvoorzieningen volwassenen (waaronder beschermd wonen) kent een tekort van € 1,8 miljoen, ondanks de inzet reserve sociaal domein, ontstaan als gevolg van een toenemend beroep op deze voorzieningen. De invoering van het abonnementstarief (een lagere gemaximeerde eigen bijdrage) leidt tot een aanzuigende werking bij het aanvragen van maatwerkvoorzieningen.
Op het onderdeel Sociale werkvoorziening (ATEA) is een negatief resultaat gerealiseerd van € 0,3 miljoen na inzet van de reserve sociaal domein en algemene middelen van € 1,6 miljoen. Dit resultaat is conform regelgeving gesplitst opgenomen in programma 1 en programma 5.

Programma 2 ondernemend Breda
De afwijking ten opzichte van de begroting bedraagt € 0,8 miljoen positief. In 2019 is ten laste van het resultaat een voorziening dubieuze debiteuren van € 2,9 miljoen gevormd. In 2017 is een forse naheffing BTW betaald in het kader van het boekenonderzoek door de Belastingdienst. Op dat moment was ingeschat dat € 2,9 miljoen verhaalbaar zou zijn op de NS. Tot op heden is dit bedrag nog niet ontvangen. Partijen voeren constructief overleg met elkaar omtrent deze posten, afstemming met de belastingdienst is gezien de ouderdom van deze posten noodzakelijk. Omdat geen zekerheid bestaat over de ontvangst van deze vordering is een voorziening dubieuze debiteuren gevormd.
In 2019 is besloten om geen nieuwe projecten vanuit het lokaal herstructureringsfonds op te starten en daarmee te komen tot financiële afwikkeling. Dit leidt tot een positief saldo van € 2,2 miljoen.
Positieve resultaten van de grondexploitaties leiden tot een positief resultaat op tussentijdse winstnemingen van € 0,4 miljoen. Ten opzichte van 2018 wijkt het resultaat sterk af. 2018 bestond met name uit positieve resultaten op het gebied van grondexploitaties, welke jaarlijks variërend van omvang zijn.

Programma 3 Duurzaam wonen in Breda
De afwijking ten opzichte van de begroting bedraagt €8,3 miljoen positief. Het positieve resultaat op grondexploitaties en panden en gronden komt uit op € 6,3 miljoen. Dit bestaat met name uit het resultaat grondexploitaties (€ 3,1 miljoen) en een vrijval voorziening bodemsanering van € 1,6 miljoen, waarbij ervoor is gekozen om deze niet langer onderdeel te laten zijn van de voorziening duurzame waardevermindering, maar afzonderlijk op de balans te presenteren in een nog voor te stellen aparte bestemmingsreserve, hetgeen het inzicht in de reële financiële positie ten goede komt.
Als gevolg van hogere opbrengsten uit naheffingen en straatparkeren is een positief resultaat behaald van € 1,6 miljoen. In 2018 was dit van vergelijkbare omvang.
In 2018 was in dit programma een negatief incidenteel resultaat opgenomen inzake de claim planschade Lunet van € 5 miljoen.

Programma 4 Basis op orde in Breda
De afwijking ten opzichte van de begroting bedraagt € 5,7 miljoen negatief. Het tekort op afvalservice bedraagt € 2,6 miljoen als gevolg van sterk stijgende verwerkingskosten voor afval en de verhoging van de stortbelasting. In 2018 betrof het tekort op afvalservice € 1,3 miljoen. Het tekort op beheer groen bedraagt € 1,5 miljoen als gevolg van het veranderende klimaat met effecten door droogte en aanwezigheid eikenprocessierups. We bewogen mee met initiatieven in de stad die bijdragen aan een stad in een groen park. Het opknappen van het kwadrant in het Valkenberg, het herstel van het Pools ereveld en de aanleg van de Plukroute zijn hier voorbeelden van. In 2018 betrof het tekort op het beheer openbare ruimte groen € 0,8 miljoen. Tot slot heeft in 2019 heeft een aanvullende dotatie plaatsgevonden aan de pensioenvoorzieningen voor politieke ambtsdragers (Wet Appa) voor € 1 miljoen. Als gevolg van lage rentestanden was het treffen van een aanvullende voorziening noodzakelijk.
In 2018 was onder dit programma een tekort opgenomen van € 6,4 miljoen welke werd veroorzaakt door de waardevermindering van het Rat Verleghstadion.

Programma 5 Organisatie en financiën van Breda
De afwijking ten opzichte van de begroting bedraagt € 0,9 miljoen positief. Het tekort op de overhead en bedrijfsvoering bedraagt € 4,1 miljoen. De grootste onderdelen betreffen lagere toerekening van overhead aan investeringen, grondexploitaties en voorzieningen en uit hogere lasten in verband met inhuur. Dit is in lijn met het resultaat in 2018.  
Het positieve saldo op thema solide financiën is € 5,7 miljoen is met name het gevolg van lagere kapitaallasten van € 2,9 miljoen en positief renteresultaat van € 1,6 miljoen. Het effect van de Rijksuitkeringen bedraagt per saldo € 0,6 miljoen negatief. Tot slot is de post onvoorzien is niet volledig benut, er resteert € 0,7 miljoen.